W odniesieniu do ww. publikacji NIK z dnia 22.03.2021 r. oświadczamy, że:
1. Już w tytule publikacji jest podana nieprawda – Wody Polskie opracowały Plan przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS). Dokument zawiera wskazania do działań zapobiegających niedoborom wody. Dotyczy całości gospodarowania wodami – w rolnictwie, przemyśle i gospodarce komunalnej, gdyż tylko tak można mówić o racjonalnych i skutecznych działaniach. PPSS przeszedł procedurę szerokich konsultacji społecznych. Plan tworzony był w latach 2018-2020 pod kierunkiem zespołu naukowego, na podstawie najnowszych badań i analiz dotyczących suszy, z wykorzystaniem danych m.in. Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), Europejskiego Obserwatorium Suszy (EDO), IMGW-PIB oraz Państwowego Instytutu Geologicznego (PIG-PIB). Więcej: www.stopsuszy.pl
2. Wody Polskie w 2019 roku w ramach przeciwdziałania suszy opracowały nowatorskie rozwiązania kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych i przeprowadziły ich pilotaż (Założenia do Programu Kształtowania Zasobów Wodnych). Wiosną 2020 roku rozpoczęło się wdrażanie w całej Polsce rozwiązań technicznych w cyklu 3-letnim. Efektem ma być przywrócenie dwufunkcyjności systemów melioracyjnych. Wiosną 2020 roku rozpoczęło się wdrażanie 3-letniego programu w całej Polsce. Zakłada on przywrócenie dwufunkcyjności systemów melioracyjnych. Do wykonania wyznaczono ponad 650 inwestycji, a do końca grudnia 2020 w ramach programu zrealizowano 1/3 działań. Szczegóły są ujęte w raporcie: https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/1646-raport-stop-suszy-2020-od-suszy-50-lecie-do-wzrostu-retencji
3. Zapewnienia wody dla rolnictwa wymagało szerokiej współpracy: w tym uzgodnień międzyresortowych i współdziałania pomiędzy Wodami Polskimi, które są administratorem wód oraz urządzeń hydrotechnicznych, samorządami na których terenie są prowadzone działania, Ośrodkami Doradztwa Rolniczego i ARiMR, spółkami wodnymi skupiającymi rolników oraz samymi rolnikami, którzy są właścicielami systemów melioracyjnych. Wody Polskie tylko w 2020 roku przeprowadziły ponad 300 spotkań w regionach zagrożonych suszą. Uruchomiono kilka tysięcy urządzeń hydrotechnicznych (m.in. jazów, zastawek na rzekach i kanałach) dla poprawy bilansu wodnego na terenach rolnych.
4. Wszelkie inwestycje realizowane przez Wody Polskie, zgodnie z zapisami prawa polskiego i unijnego, wymagają przestrzegania wielu procedur, w tym m.in. uzgodnień środowiskowych, zgód wodnoprawnych, ogłoszenia i przeprowadzenia przetargów i innych postępowań. Proces ten wymaga czasu, czego świadomość powinien mieć każdy urzędnik państwowy.
5. Dzięki realizacji programu Wód Polskich dedykowanego rolnictwu, tylko w roku 2020 roku zretencjonowanych zostało dodatkowo 57 mln m3 wody. W kolejnych dwóch latach wartość ma być potrojona. Kontynuacja programu retencji korytowej w najbliższym czasie doprowadzi do wzrostu retencji w Polsce, z poziomu obecnych ok. 6,5%, nawet do 7%. Inne działania inwestycyjne prowadzone przez Wody Polskie w najbliższych latach mają zwiększyć współczynnik retencji do 15 % (średnia europejska w tym zakresie wynosi 20 % i tyle jest konieczne, by zapewnić właściwą ilość wody dla potrzeb ludzi, gospodarki oraz środowiska naturalnego).
6. W obecnym stanie prawnym Wody Polskie nie odpowiadają za nadzór nad melioracją a systemy melioracyjne należą do rolników (posiadaczy gruntów), na których te urządzenia się znajdują. Dlatego też w przypadku zapewnienia wody rolnictwu tak istotna jest ścisła współpraca z samorządami, rolnikami, Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Ośrodkami Doradztwa Rolniczego. Tylko kooperacja na poziomie lokalnym pomaga w sposób skuteczny i wymierny przeciwdziałać suszy rolniczej. Realizacja programu kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych przy stosunkowo niskich nakładach finansowych zwiększa plony do 40 %, co pokazały skuteczne działania w 2020 roku.
Zespół Komunikacji Społecznej i Edukacji Wodnej
PGW Wody Polskie
