Zbiornik Rońsko na rzece Wieprz na Luelszczyźnie to jedna z wielu inwestycji, której realizacja wpisuje się w ideę kompleksowej gospodarki wodnej, prowadzonej przez Wody Polskie. Zbiornik ma zabezpieczać mieszkańców zarówno przed zagrożeniem powodzią, jak też przed skutkami suszy.
Zadaniem zbiornika będzie ochrona przeciwpowodziowa miasta Krasnystaw. Rzeka Wieprz wylewa co kilka lat, zabierając mieszkańcom cały ich życiowy dobytek. Równie ważną funkcją dla nowej budowli hydrotechnicznej będzie stworzenie rezerwuaru wody na okres suszy. W tym regionie jest to szczególnie istotne dla rolnictwa.
Koncepcja programowa inwestycji na powstać do końca bieżącego roku. Drugiego marca Wody Polskie podpisały umowę na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej dla zadania pn.: „Budowa zbiornika retencyjnego na rzece Wieprz w m. Rońsko, gmina Krasnystaw w celu zmniejszenia zagrożenia powodziowego miasta Krasnystaw". Umowa została zawarta pomiędzy PGW Wody Polskie RZGW w Lublinie, a firmą "WODEX" . Zbiornik będzie także spełniać funkcję rekreacyjną, a to z kolei przyczyni się do rozwoju i tym samym pobudzenia lokalnej gospodarki. Na obszarze administrowanym przez lubelski Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej istnieje kilka zbiorników wodnych podobnym charakterze, konieczne jest jednak dalsze inwestowanie w rozwój retencji. Na obszarze administrowanym przez lubelskie Wody Polskie, podobnie jak w innych regionach kraju, realizowany jest również program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych, w ramach Stop suszy. Więcej informacji o działaniach w tym zakresie można znaleźć w publikacji: https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/1074-dzialania-w-ramach-retencji-korytowej-o-1-3-zwiekszaja-plony
Retencja odpowiedzią na powódź i suszę
Ochrona przed powodzią oraz przeciwdziałanie skutkom suszy należą do priorytetowych zadań Wód Polskich. Aby przeciwdziałać tym dwóm skrajnym zjawiskom hydrologicznym, konieczny jest szereg działań. Budowa małych i dużych zbiorników retencyjnych, jak również retencja krajobrazowa (renaturyzacja), retencja leśna, retencja na terenach rolnych, retencja jeziorna, retencja w wyrobiskach pokopalnianych, mikroretencja na terenach miejskich, retencja korytowa w rzekach – to niezbędne działania, które zwiększają zasoby wodne kraju, jednocześnie zmniejszając zarówno zagrożenie powodziowe, jak i skutki suszy.
W Polsce konieczne jest zwiększanie retencji. Modele klimatyczne wykonane do 2100 roku dla terenu Polski wykazały, że będzie następowało nasilenie ekstremalnych zjawisk w przyrodzie. Głównie dotyczyć to będzie gwałtownych opadów oraz długotrwałych okresów suszy. Średnia opadów w skali roku pozostanie na zbliżonym do obecnego poziomie. To obliguje Wody Polskie do prowadzenia działań mających na celu łagodzenie skutków tych zjawisk czyli zarówno wielkim powodziom, jak i długotrwałym suszom. Kluczowe będzie retencjonowanie wody w okresie wezbrań oraz zasilanie w wodę środowiska w okresie suszy. Aby prowadzić prawidłową gospodarkę wodną należy mieć możliwość gromadzenia wody za pomocą sztucznej retencji średnio około 20 % średniorocznego odpływu z rzek. W Polsce jest retencjonowane obecnie 6,5 %, co stanowi wartość około 4 mld m3 wody. Jest to zdecydowanie za mało. Średnia europejska retencjonowania wody wynosi 20%, a są kraje, które gromadzą 40% średniorocznego odpływu. Obecnie prowadzone są inwestycje mające na celu zwiększenie retencji. Celem jest osiągnięcie 15 % poziomu objętości zatrzymywanej w wody. Aby ten cel osiągnąć są stosowane wszystkie rozwiązania dostępne w gospodarce wodnej. Dzięki programowi kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych w 2020 roku udało się zatrzymać dodatkowo 57 mln m3 wody. Program będzie realizowany także w 2021 i 2022 roku.
W 2021 roku na inwestycje związane z gospodarką wodną Wody Polskie przeznaczają łącznie ok. 1,5 mld zł. Całkowita wartość wszystkich zadań realizowanych przez PGW WP przekracza 20 mld zł.
Zespół Komunikacji Społecznej i Edukacji Wodnej PGW Wody Polskie
Rzeka Wieprz. Fot. Wody Polskie
