Małopolska należy do regionów szczególnie narażonych na podtopienia i powodzie, o czym mogliśmy się przekonać podczas czerwcowych wezbrań. Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w naszej relacji: https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/1153-ostrzezenia-meteorologiczne-i-hydrologiczne-na-poludniu-polski. Na terenie zarządzanym przez krakowskie Wody Polskie realizowane są inwestycje przeciwpowodziowe na łączną kwotę 730 mln zł. Dodatkowo nasze Gospodarstwo prowadzi też niezbędne prace utrzymaniowe obiektów hydrotechnicznych oraz rzek i potoków – na te zadania, od początku funkcjonowania Wód Polskich w regionie wydatkowanych jest dodatkowo 145 mln zł.
Wody Polskie pracują nad stworzeniem kompleksowego systemu ochrony przeciwpowodziowej Wiśle oraz Odrze. W jego ramach prowadzone są kompleksowe prace realizowane w regionach szczególnie narażonych na powodzie. W Małopolsce realizowanych i zaplanowanych jest kilka zadań.
Zabezpieczenie Sandomierza i okolic
Jednym z głównych zadań jest modernizacja wałów przeciwpowodziowych dla gmin: Sandomierz, Samborzec i Koprzywnica. Celem jest możliwie najskuteczniejsza ochrona mieszkańców przed ewentualnymi skutkami powodzi. Wartość inwestycji wynosi ponad 196 mln zł. Modernizacja wałów przeciwpowodziowych ma zapewnić ochronę dla ok. 20 tys. mieszkańców, szczególnie doświadczonych podczas powodzi w 2010 roku. Inwestycja ma chronić łącznie ok. 11 300 ha terenów wokół Sandomierza. Prace polegają na zabezpieczeniu wałów rzeki Koprzywianki na odcinku kilkunastu kilometrów. Szeroki zakres prac dotyczy także rozbudowy wału opaskowego zabezpieczającego przed wodami powodziowymi Hutę Szkła i osiedle mieszkaniowe w Sandomierzu. Polegają one na podwyższeniu i doszczelnieniu korpusu i podłoża istniejącego oraz rozbudowę wału przeciwpowodziowego rzeki Wisły od połączenia z wałem Koćmierzów do ul. Lwowskiej. Kluczowym elementem jest także budowa Bramy Portowej, która będzie chroniła istniejący port rzeczny przed wodami wezbraniowymi Wisły. Prowadzone są również prace związane z budową przepompowni wody w miejscowości Szewce. Zadaniem przedsięwzięcia jest odprowadzenie wód z obszaru w rejonie miejscowości Szewce do rzeki Koprzywianki.
Ochrona powiatu oświęcimskiego i chrzanowskiego
Trwają również prace w projekcie „Węzeł Oświęcimski”. To wieloetapowa inwestycja realizowana przez PGW WP w Krakowie. Jej celem jest ochrona przeciwpowodziowa blisko 12 tys. mieszkańców z powiatów oświęcimskiego i chrzanowskiego o powierzchni 33 km2. Inwestycja zwiększy również bezpieczeństwo powodziowe w rejonie byłego obozu nazistowskiego Auschwitz – Birkenau. Projekt podzielony jest na sześć etapów, z czego kończy się realizacja dwóch z nich. Na terenie objętym inwestycją zbiegają się zlewnie dwóch rzek, w związku z czym mieszkańcy narażeni są na bardzo częste podtopienia. Przedsięwzięcie ma zapewnić bezpieczeństwo przeciwpowodziowe dla ponad 11 tys. osób. Projekt dopełnia strategię działań przeciwpowodziowych na całym obszarze dotkniętym szkodami podczas powodzi w 1997 roku, na którym wciąż pojawiają się zagrożenia wynikające z wezbrań. Realizacja inwestycji oznacza również stworzenie systemowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego w rejonie byłego obozu Auschwitz-Birkenau, a tym samym stanowi ochronę dziedzictwa narodowego kraju, które jest ważnym miejscem historycznym dla całego świata. Planowana łączna wartość projektu wynosi blisko 80,5 mln zł, w tym ponad 66,5 mln zł pochodzi z dofinansowania UE w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Domknięcie zabezpieczenia przeciwpowodziowego Krakowa
Wody Polskie zmodernizują również 20 km wałów przeciwpowodziowych na terenie trzech dzielnic Krakowa: Podgórza, Czyżyn i Nowej Huty. Inwestycja obejmie również część gminy Wieliczka. Jej realizacja pozwoli na kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Krakowa, w tym ochronę obiektów o strategicznym znaczeniu dla miasta.
Zmodernizowane wały przeciwpowodziowe swoim bezpośrednim sąsiedztwem będą chronić 40 tys. mieszkańców oraz ich mienie na obszarze 31 km2. Mają również stanowić kluczowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe dla infrastruktury miejskiej oraz pobliskich obiektów przemysłowych. Zabezpieczą m.in. Elektrociepłownię Kraków w Łęgu, oczyszczalnie ścieków Płaszów oraz Kujawy, Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów przy ul. Giedroycia, część urządzeń technologicznych Zakładu Hutniczego Arcelor Mittal oraz wiele mniejszych zakładów przemysłowo-usługowych położonych przy ulicach Lipskiej, Jana Surzyckiego, Rybitwy i Christo Botewa.
Przed przystąpieniem do realizacji zadania Wody Polskie zaprosiły do współpracy lokalne organizacje społeczne. Bardzo ważne jest wypracowanie wysokich standardów realizacji inwestycji chroniącej mieszkańców przed powodzią, przy maksymalnym zachowaniu miejscowych walorów przyrodniczych. W spotkaniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele Koalicji Ratujmy Rzeki w tym Siostry Rzeki, Strajku dla Ziemi Kraków, Towarzystwa na Rzecz Ziemi, Akcji Ratunkowej dla Krakowa oraz przedstawiciele Komisji Kształtowania Środowiska Rady Miasta Krakowa. Zebrani zadeklarowali stałą współpracę w zakresie zachowania najwyższych standardów prośrodowiskowych. 24 czerwca bieżącego roku został podpisany list intencyjny, pomiędzy dyrekcją RZGW w Krakowie a przedstawicielami organizacji społecznych. Dokument zakłada współpracę, w tym powołanie Grupy Roboczej, której wspólnym celem ma być troska o to, aby podejmowane inwestycje w jak najmniejszym stopniu oddziaływały negatywnie na środowisko naturalne, jednocześnie poprawiając poziom życia i bezpieczeństwo mieszkańców Krakowa.
Kompleksowy system ochrony przeciwpowodziowej na Odrze oraz Wiśle powstaje w ramach Projektu Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry (POPDO) i Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły (POPDOW). Projekty są finansowane z wielu źródeł, m.in. funduszy Banku Światowego, Banku Rozwoju Rady Europy i KE. Celem tych inwestycji jest łagodzenie fali powodziowej i zmniejszanie zagrożenia powodziowego. Oszacowano, że tereny znajdujące się w bliskości zadań i działań zamieszkane są przez 15,1 mln osób.
Zespół Komunikacji Społecznej
PGW Wody Polskie
