Szczególnym zagrożeniem dla całego środowiska naturalnego, w tym życia ludzi jest obecność w glebie i wodzie antybiotyków i środków przeciwgrzybicznych. Może to powodować powstawanie szczepów drobnoustrojów odpornych na leki. Do zmian w środowisku przyczyniać mogą także inne, coraz częściej używane na masową skalę, lecznicze substancje czynne. 11 marca br. Komisja Europejska wydała komunikat o „Strategicznym podejściu Unii Europejskiej do substancji farmaceutycznych w środowisku”.
Dokument skierowany do organów decyzyjnych i opiniotwórczych Unii Europejskiej podkreśla, że leczenie wielu chorób ludzi i zwierząt jest zależne od dostępu do skutecznych substancji farmaceutycznych. Jednocześnie pojawia się poważny problem zanieczyszczenia powodowanego przez niektóre z nich i istnieją dobrze udokumentowane dowody wskazujące na zagrożenia dla środowiska, także na zdrowie ludzi. Pozostałości produktów farmaceutycznych mogą być wprowadzane do środowiska podczas ich wytwarzania, stosowania i unieszkodliwiania. Szczególnie zagrożone zanieczyszczeniem jest środowisko wodne. W wodzie i glebie stwierdzono występowanie środków przeciwdrobnoustrojowych (antybiotyków i środków przeciwgrzybiczych) pochodzących z leczenia ludzi i zwierząt: ich obecność może przyczyniać się do przyspieszenia rozwoju, utrzymania i rozprzestrzenienia się opornych bakterii i grzybów. Może być to bezpośrednim zagrożeniem dla życia ludzi.
Konieczne jest ograniczanie skutków złego wpływu substancji farmakologicznych na środowisko naturalne, w tym zdrowie człowieka. W Komunikacie zaleca się przede wszystkim promowanie rozważnego stosowania produktów leczniczych. W tym kontekście kluczowe znaczenie ma polityka wszystkich państw członkowskich UE i pracownicy służby zdrowia. Ponadto dynamicznie rozwijający się sektor farmaceutyczny ma wielki potencjał innowacyjności. Innowacje takie mogą sprzyjać „projektom przyjaznym środowisku”, na przykład tworzeniu produktów stwarzających mniejsze ryzyko środowiskowe lub ułatwiających recykling ścieków. Są też możliwe innowacje w zakresie uzdatniania wody i przetwarzania obornika. Ważną rolę przypisuje się także monitorowaniu stanu zanieczyszczeń wód.
Cała treść komunikatu dostępna tutaj (kliknij, by pobrać).
fot.: Flickr/Taki Steve Creative Commons //www.flickr.com/photos/13519089@N03//