Ochrona przeciwpowodziowa, a także troska o zrównoważone zarządzanie wodami to statutowe zadania Wód Polskich. Realizujemy je w skali ogólnopolskiej, a także regionalnej, co jest szczególnie ważne dla lokalnych społeczności. W Grybowie wzmocnimy skarpę rzeki Białej, co pozwoli na bezpieczne funkcjonowanie ośrodka medycznego usytuowanemu na jej szczycie. W Nowym Sączu rozpoczniemy renaturyzację rzeki Kamienicy Nawojowskiej. Dzięki przebudowie istniejących progów zapewnimy swobodną migrację ryb, poprawiając stan rzecznego ekosystemu.

W Grybowie odbył się briefing prasowy z okazji podpisania przez Wody Polskie i Caritas Diecezji Tarnowskiej porozumienia dotyczącego odbudowy czterech murów oporowych oraz stabilizacji osuwiska nad rzeką Białą, które zagraża położonemu na niej Zakładowi Opiekuńczo-Leczniczemu Caritas. W spotkaniu uczestniczyli Wiceminister Infrastruktury Marek Gróbarczyk, Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś, Poseł na Sejm RP Barbara Bartuś, Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie Małgorzata Sikora oraz Dyrektor Caritas Diecezji Tarnowskiej ks. Zbigniew Pietruszka.

Briefing prasowy w Grybowie. Fot. MUW

 - To ważna inwestycja do lokalnej społeczności. Musimy ratować ten ośrodek niosący wsparcie osobom potrzebującym – powiedział Wiceminister Infrastruktury Marek Gróbarczyk.

- Podpisaliśmy porozumienie z Caritasem na wykonanie zabezpieczenia skarpy, będziemy pełnić funkcje pełnomocnika i współpracować na każdym etapie tej inwestycji. To zadanie jest w dobrych rękach, zobowiązujemy się do jak najszybszej jego realizacji. Potrafimy być skuteczni w naszych działaniach, co udowadnialiśmy już w przeszłości – podkreślił Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś.

W ramach zawartego porozumienia, Wody Polskie podjęły się współpracy z Caritas przy realizacji zadania, działając, w imieniu i na rzecz Caritas, jako Pełnomocnik Zamawiającego. Do zadań Wód Polskich będzie należało przygotowanie i przeprowadzenie postępowań w trybie zapytania ofertowego na wyłonienie wykonawcy robót budowlanych i inspektora nadzoru inwestorskiego oraz wsparcie merytoryczne przez nadzór, kontrolę i współudział w odbiorach zadania.

Wiceminister Infrastruktury Marek Gróbarczyk i Prezes Wód Polskich Krzysztof Woś.Fot. MUW

Zabezpieczenie przeciwpowodziowe rzeki Białej jest niezbędne, by zapewnić bezpieczne funkcjonowanie ośrodka leczniczego potrzebnego lokalnej społeczności Grybowa i okolic

W marcu 2020 roku powstało osuwisko przy skarpie rzeki Biała, które zagraża położonemu na niej Zakładowi Opiekuńczo-Leczniczemu Caritas, świadczący całodobową opiekę medyczną dla ok. 70 obłożnie chorych osób.

Teren osuwiska obejmuje stok – skarpę rzeki Biała, w obrębie której usytuowane są stare, kamienne mury oporowe, nie posiadające fundamentów. Bezpośrednio powyżej osuwiska znajduje się uszkodzony w wyniku osunięcia skarpy budynek gospodarczo-administracyjny, w którego południowo-wschodnim narożniku odsłoniły się fundamenty. Budynek został wyłączony z użytkowania decyzją Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla powiatu nowosądeckiego. Starosta Nowosądecki w marcu 2022 r. zatwierdził projekt budowlany i udzielił Inwestorowi, tj. Caritas Diecezji Tarnowskiej pozwolenia na stabilizację osuwiska.

Dofinansowanie rządu, na mocy umowy o wsparcie między Kancelarią Prezesa Rady Ministrów a Caritas, wynosi ponad 8 mln zł, co stanowi 100% wartości prac. Zakończenie zadania pn. „Stabilizacja osuwiska z odbudową czterech murów oporowych” planowane jest na grudzień bieżącego roku.

W marcu 2020 roku powstało osuwisko przy skarpie rzeki Biała, które zagraża położonemu na niej Zakładowi Opiekuńczo-Leczniczemu Caritas. Fot. MUW

Odtwarzamy korytarz migracji na Kamienicy Nawojowskiej

W Nowym Sączu, w obecności Wiceministra Infrastruktury Marka Gróbarczyka, Prezesa Wód Polskich Krzysztofa Wosia i Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie Małgorzaty Sikory, podpisano umowę na przebudowę trzech istniejących progów na rzece Kamienicy Nawojowskiej, stanowiących przeszkodę w migracji organizmów wodnych. To kolejny krok w realizacji „Programu przywrócenia drożności i ochrony rzeki Kamienicy Nawojowskiej w Nowym Sączu wraz z kluczowymi działaniami likwidującymi bariery dla ryb”.

W Nowym Sączu, w obecności Wiceministra Infrastruktury Marka Gróbarczyka, Prezesa Wód Polskich Krzysztofa Wosia i Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie Małgorzaty Sikory, podpisano umowę na przebudowę trzech istniejących progów na rzece Kamienicy Nawojowskiej. Fot. MUW

Zadanie ma na celu poprawę stanu ekologicznego wód płynących Kamienicy Nawojowskiej oraz przywrócenie spójności sieci obszarów Natura 2000 przez udrożnienie obiektów stanowiących przeszkodę dla migracji ryb.  Operacja obejmuje koszty opracowania dokumentacji projektowej, zakupu sprzętu i wyposażenia do monitoringu ryb, wykonania robót budowlanych oraz przeprowadzenia monitoringu naukowego migracji ryb po wykonaniu zadania. Monitoring będzie realizowany wspólnie z Okręgiem Polskiego Związku Wędkarskiego w Nowym Sączu.

Realizacja zadania została podzielona na 3 etapy:

• Opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej oraz zakup sprzętu i wyposażenia do monitoringu ryb z aktualnym terminem zakończenia do sierpnia 2022 roku,

• Roboty budowalno-montażowe z terminem zakończenia do stycznia 2023 roku,

• Monitoring stanu rzeki Kamienicy i ryb z terminem zakończenia do maja 2023 roku.

W ramach Etapu I opracowano dokumentację projektową wraz z uzyskaniem niezbędnych decyzji administracyjnych oraz zakupiono sprzęt i wyposażenie do monitoringu ryb. Roboty obejmują przebudowę trzech progów - drugiego, trzeciego i piątego, licząc od ujścia Kamienicy do Dunajca. Przebudowa progu drugiego i trzeciego, będzie polegała na wykonania pochylni kamiennej z bystrotokiem oraz centralnego kanału migracyjnego dla ryb. Na trzecim progu zostanie wykonana przepławka o konstrukcji ryglowo-szczelinowej.

Po wykonaniu robót budowlanych zostanie przeprowadzony wstępny monitoring stanu rzeki Kamienicy i ryb, który będzie kontynuowany w okresie trwałości projektu przez okres 3 lat i w piątym roku po wykonaniu udrożnienia.

Wartość robót budowlanych wynosi ponad 20 mln zł. W marcu ub. roku Wody Polskie podpisały z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa umowę o dofinansowanie realizacji inwestycji na rzece Kamienicy Nawojowskiej w Nowym Sączu. Część środków na ten cel w wysokości prawie 10 mln zł, pochodzą z Programu Operacyjnego Rybactwo i Morze, przy czym udział środków Unii Europejskiej wynosi 75% tej kwoty.

Trzy progi na Kamienicy Nawojowskiej wymagające przebudowy na potrzeby zapewnienia migracji organizmów wodnych. Fot. Wody Polskie

Działania Wód Polskich dla udrażniania barier migracyjnych na południu Polski

 „Program przywrócenia drożności i ochrony rzeki Kamienicy Nawojowskiej w Nowym Sączu wraz z kluczowymi działaniami likwidującymi bariery dla ryb” to jeden z projektów Wód Polskich tego typu w regionie. We wrześniu krakowskie Wody Polskie podpisały umowę na budowę i przebudowę przepławek dla ryb na rzece Sole. Dzięki naszym działaniom udrożnimy niebieski korytarz migracji na długości ponad 28 km od kaskady Soły aż do ujścia rzeki do Wisły. W Broszkowicach zmodernizujemy istniejącą przepławkę, dostosowując ją do potrzeb ryb łososiowatych. Dodatkowo wykonamy stanowisko do monitoringu działania przepławki, a także pomosty dla kajaków. W Bielanach zaś wybudujemy przepławkę w formie bystrza. Zakończenie prac planujemy w połowie przyszłego roku.

Zadania realizujemy w ramach szerszego projektu „Odtworzenie ciągłości ekologicznej Wisły i dolnych odcinków rzek Soły i Skawy”. Jego głównym celem jest umożliwienie organizmom wodnym swobodnej wędrówki, a w konsekwencji poprawa stanu ichtiofauny oraz całego ekosystemu wodnego rzeki.

W tym roku, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie otrzymało również nagrodę Międzynarodowej Konferencji Fish Passage 2022. Światowi eksperci docenili prace Gospodarstwa na rzecz nowoczesnego podejścia do udrożnienia barier migracyjnych na Białej Tarnowskiej oraz Wisłoce i jej dopływach, przez co rzeki te odzyskały ciągłość ekologiczną na ponad 350 kilometrach.

Ryby, by mogły się rozwijać i żyć, potrzebują dostępu do kamienistego lub żwirowego podłoża. Muszą mieć możliwość swobodnej wędrówki wzdłuż całej długości rzeki. W poszczególnych sezonach roku i okresach życia przemieszczają się one wzdłuż rzeki w poszukiwaniu pokarmu, odpowiednich kryjówek oraz miejsc tarłowych. Przegradzanie rzek zakłóca ich normalne procesy życiowe lub nawet całkowicie je uniemożliwia. Głównym sposobem radzenia sobie z tym problemem jest udrażnianie barier migracyjnych, czyli np. budowa przepławek, czyli obiektów umożliwiających rybom i innym organizmom wodnym wędrówkę w górę i w dół rzeki.