Dzisiejsze spotkanie w ramach konsultacji społecznych projektu planu przeciwdziałania skutkom suszy (PPSS) w Lublinie było okazją do dyskusji nad przyszłością Zalewu Zemborzyckiego. Wykonawca koncepcji programowo-przestrzennej dotyczącej rewitalizacji i przebudowy zbiornika – firma WTU, zaprezentował rozwiązania wariantowe przebudowy czaszy i budowli hydrotechnicznych zbiornika z uwzględnieniem jego funkcji i obszaru oddziaływania.
Kluczowe funkcje zbiornika to zagwarantowanie w korycie rzeki Bystrzycy przepływu nienaruszalnego, rezerwuar (retencja) wody, zasilanie podziemnego zbiornika wody pitnej, pobór wody na potrzeby Elektrociepłowni Wrotków, zmniejszenie zagrożenia powodziowego dla miasta Lublina, miejsce rekreacyjno-sportowe, gospodarka rybacka.
Aktualny stan zbiornika wskazuje na jego znaczną degradację – zarówno pod względem technicznym jak i przyrodniczym i bez podjęcia określonych działań będzie ulegał dalszemu pogorszeniu. Największymi zagrożeniami są braki konstrukcyjne budowli, tym samym niezbędne do realizacji są prace w obrębie zapory czołowej oraz czaszy zbiornika. W celu umożliwienia migracji ryb zostanie wybudowana seminaturalna przepławka.
Wizualizacja seminaturalnej przepławki dla ryb.
Znaczącym problemem Zalewu Zemborzyckiego jest wypłycanie zbiornika, znaczny dopływ biogenów ze źródeł rolniczych, w związku charakterem zagospodarowania zlewni bezpośredniej zbiornika oraz sinicowe zakwity wód zbiornika, którym sprzyjają istniejące uwarunkowania termiczne i troficzne.
Koncepcja programowo-przestrzenna rewitalizacji i odbudowy zbiornika obejmuje działania naprawcze w formie wariantowej, których celem jest zwiększenie głębokości i objętości zbiornika, usunięcie osadów zbiornikowych, stanowiących jedno z potencjalnych źródeł biogenów, zmniejszenie ryzyka potencjalnych zakwitów sinicowych wód, poprawa bezpieczeństwa pracy zbiornika.
Długofalowym działaniem po wybraniu wariantu do realizacji i przeprowadzeniu rewitalizacji Zbiornika Zemborzyckiego będzie wspomaganie odbudowy biocenoz wodnych, w tym makrofitów oraz kształtowanie racjonalnej gospodarki wędkarskiej w zbiorniku, stałe monitorowanie i kontrolowania stanu ekologicznego zbiornika, zwłaszcza z uwzględnieniem tych zjawisk i procesów, które przyczyniły się do degradacji jego ekosystemu, prowadzenie działań edukacyjnych w zakresie przyczyn i konsekwencji powstawania sinicowych zakwitów wody, przygotowanie programu edukacyjnego, którego celem byłoby utworzenie strefy buforowej pomiędzy polami uprawnymi, a rzeką Bystrzycą oraz prowadzenie upraw w układzie równoległym do rzeki.
Aktualny stan Zalewu Zemborzyckiego