Wody Polskie podpisały umowę na wykonanie kompleksowej modernizacji Zalewu Zemborzyckiego w Lublinie. W ramach prac przeprowadzony zostanie remont zapory czołowej, w tym budowy przepławki dla ryb. Konieczne jest również odmulenie zbiornika. Zaplanowana została także budowa przedzbiornika, przepompowni oraz Centrum Operacyjno-Edukacyjnego. Łączna kwota projektów dotyczących modernizacji zbiornika wynosi 3,5 mln zł. Etap przygotowywania dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem zgód środowiskowych ma zostać zrealizowany do końca 2021 roku. 

Prace remontowe mają ruszyć na początku 2022 roku i potrwają od 3 do 4 lat, zależnie od wybranego wariantu modernizacyjnego – o wyborze metody oczyszczenia zbiornika zdecydują względy środowiskowe. Szacunkowy koszt rewitalizacji Zalewu Zemborzyckiego będzie wynosił od 200 do 500 mln zł. Szczegóły dotyczące lubelskiego przedsięwzięcia przedstawił Przemysław Daca Prezes Wód Polskich podczas briefingu prasowego poświęconego inwestycji. W spotkaniu uczestniczyli  Lech Sprawka Wojewoda Lubelski i Sebastian Trojak Członek Zarządu Województwa Lubelskiego, jak również Blanka Rdest-Dudak Zastępca dyrektora Wydziału OchronyŚrodowiska Urzędu Miasta Lublin oraz Tomasz Pitucha i  Piotr Popiel - Radni Rady Mista Lublin.

- Najważniejsze jest uwzględnienie całościowego spojrzenia na Zalew Zemborzycki, czyli na jego funkcję przeciwpowodziową, przeciwsuszową, przyrodniczą oraz rekreacyjną – powiedział Przemysław Daca Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. – Właśnie takie są założenia rewitalizacji zbiornika – dodał Prezes PGW WP podczas briefingu dotyczącego modernizacji obiektu.

Wojewoda Lubelski Lech Sprawka powiedział, że ma sentyment do Zalewu Zemborzyckiego, ponieważ w latach 70-tych, jako uczeń technikum uczestniczył w pracach społecznych podczas jego budowy. – Dołożymy wszelkich starań, by wszystkie uzgodnienia dotyczące modernizacji przebiegały zgodnie z przyjętymi terminami – powiedział. Z kolei przedstawiciel Zarządu Województwa Lubelskiego Sebastian Trojak dodał, że podjęcie prac modernizacyjnych jest dobrą wiadomością dla Lublina i całej lubelszyzny – Będziemy współpracować z Wodami Polskimi i innymi instytuacjami nad kwestiami związanymi z finansowaniem tej ważnej inwestycji – zapewnił.

Przemysław Daca Prezes Wód Polskich podczas briefingu prasowego dotyczącego rewitalizacji Zalewu Zemborzyckiego. Fot. Wody Polskie

Wody Polskie zarządzają Zalewem Zemborzyckim od stycznia 2018 r. Miejsce jest bardzo atrakcyjne pod względem turystycznym i rekreacyjnym, ale jego zanieczyszczenie spowodowało, że ani mieszkańcy, ani potencjalni turyści nie mogą w pełni z niego korzystać. Przyczyny pogarszającego się stanu ekologicznego wód zbadał zespół ekspertów z lubelskiego środowiska naukowego. Okazało się, że główny problem wynika z tego, że zlewnia rzeki Bystrzycy jest wykorzystywana rolniczo, w związku z czym zarówno do rzeki, a tym samym i do zalewu wpływają duże ilości fosforu i azotu. Oprócz tego na dnie zalewu zalega ok. 6 mln m3 torfu i mułu, co wpływa na rozwój sinic w zbiorniku. Po zapoznaniu się z opinią ekspertów oraz przeprowadzeniu konsultacji społecznych, władze Wód Polskich stwierdziły, że konieczne jest oczyszczenie i zrewitalizowanie Zalewu Zembrzyckiego. Szczegóły można znaleźć w publikacji: https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/730-spotkanie-w-ramach-konsultacji-spolecznych

W połowie kwietnia 2019 r. rozpoczęto prace nad projektem pn. „Rewitalizacja i przebudowa Zalewu Zembrzyckiego”. Z uwagi na szeroki zakres planowanych inwestycji, Wody Polskie musiały ogłosić i rozstrzygnąć kilka przetargów. Pierwszy, który rozstrzygnięto pod koniec kwietnia br., wygrała firma  WTU Kraków. Ma opracować dokumentację projektową dotyczącą m.in. przebudowy zapory czołowej zbiornika oraz odbudowy ogroblowania wstecznego lewego i wstecznego prawego rzeki Bystrzyca. Opracowanie dokumentacji wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę ma nastąpić w grudniu 2021 r.

Pod koniec lipca br. nastąpiło natomiast rozstrzygnięcie drugiego przetargu. Dotyczył on dwóch inwestycji: pogłębienia czaszy zbiornika na powierzchni 280 ha oraz budowy Centrum Operacyjno-Edukacyjne Wód Polskich „Lublin – Zemborzyce”.  Dokumentację projektową dotyczącą pogłębiania czaszy zbiornika opracuje firma DHV Hydroprojekt Warszawa. Myśląc  o oczyszczeniu Zalewu Zembrzyckiego Wody Polskie rozważają dwie koncepcje: wybranie z dna namułu lub wybranie namułu razem z torfem (wtedy trzeba by było zdecydować, co zrobić z torfem). Obie wersje zakładają, że przed zbiornikiem głównym trzeba wybudować dodatkowy zbiornik, który będzie zbierał zanieczyszczenia wpływające do zalewu. Nie wiadomo jeszcze, która  z w/w koncepcji zostanie zrealizowana. Władze Wód Polskich uzależniają ostateczną decyzję od opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. 

Przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej Centrum Operacyjno-Edukacyjne Wód Polskich  „Lublin – Zemborzyce” wygrała firma BIM Process Kraków. Miałby to być dwukondygnacyjny budynek o powierzchni ok. 1,2 tys. m2. Opracowanie dokumentacji wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę  ma nastąpić w połowie grudnia 2021 r.