Wielofunkcyjny zbiornik na rzece Wisłoce zlokalizowany będzie na terenie miejscowości Myscowa w gminie Krempna, oraz Kąty na terenie gminy Nowy Żmigród. Szacunkowa wartość tej priorytetowej dla regionu wodnego Górnej – Wschodniej Wisły inwestycji wynosi ok. 1 mld zł.

- Budowa wielofunkcyjnego Zbiornika Kąty Myscowa jest priorytetowym zadaniem Wód Polskich w południowo-wschodniej Polsce. Podjęliśmy już działania, zrobiliśmy pogłębioną analizę środowiskową i złożyliśmy dokumentację do RDOŚ, o czym poinformowałem dziś na konferencji zorganizowanej z udziałem przedstawicieli władz samorządowych - powiedział Prezes Wód Polskich Przemysław Daca podczas briefingu prasowego poświęconemu inwestycji.

 W spotkaniu, które odbyło się w miejscu planowanej zapory zbiornika, uczestniczyli m.in. Adam Pawluś Starosta Powiatu Jasielskiego, Wójt Gmin Nowy Żmigród Grzegorz Bara oraz Katarzyna Maciejczyk Sekretarz Gminy Krępna i Andrzej Czernecki Przewodniczący Związku Gmin Dorzecza Wisłoki.

Przedstawiciele lokalnych samorządów potwierdzili potrzebę budowy zbiornika, którego celem jest zmniejszenie skutków suszy, jak również ograniczenie skutków wezbrań i powodzi.

- Zbiornik Kąty Myscowa to duży i trudny projekt, którego Wody Polskie nie sfinansują samodzielnie. Obecnie przeznaczyliśmy na ten cel ponad 30 mln zł. Wystąpiłem o dofinansowanie do Europejskiego Banku Inwestycyjnego, KPO, FENIKS. To jest czas, gdy będą zapadały decyzje dotyczące przyznania środków i będę robił wszystko, by na tą ważną inwestycję się znalazły. Koszt budowy zbiornika, który będzie pełnił funkcje przeciwsuszowe i przeciwpowodziowe jest szacowany na 1 mld zł – powiedział Prezes Wód Polskich Przemysław Daca podczas briefingu prasowego poświęconemu inwestycji.

Zasadniczym celem budowy zbiornika jest ograniczenie i przeciwdziałanie skutkom postępującej suszy. W ostatnich latach zauważalne jest występowanie niskich stanów wód na rzece Wisłoce, co negatywnie odbija się m.in: jakości zasobów wody pitnej dla ludności.  Potrzebę zwiększenia zasobów wody pitnej potwierdziło 20 jednostek samorządowych z rejonu dorzecza Wisłoki. Wstępnie ocenia się, że w wyniku pracy zbiornika będzie możliwe zabezpieczenie przepływu gwarantowanego (tj. biologicznego oraz pokrywającego zapotrzebowanie na wodę)  w rzece Wisłoce przez okres około 6 miesięcy. Będzie to miało strategiczne znaczenie w walce ze skutkami suszy w związku z powtarzającymi się coraz częściej cyklicznym deficytem wody.

Drugim aspektem działania obiektu będzie poprawa ochrony przeciwpowodziowej. Dzięki rezerwie powodziowej wynoszącej 19,5 mln m³ nastąpi redukcja przepływów powodziowych w przekroju zapory. Współdziałając z już wykonanymi i z planowanymi do realizacji towarzyszącymi inwestycjami, budowa zbiornika Kąty Myscowa pozwoli ograniczyć zagrożenie powodziowe w zlewni rzeki Wisłoki.

Realizacja przedsięwzięcia wynika z dwóch krajowych dokumentów strategicznych: opracowywanego obecnie Planu Przeciwdziałania Skutkom Suszy oraz Planu Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie stało się inwestorem zadania budowa zbiornika Kąty-Myscowa od 2018 roku.  Od tej pory zapewniono finansowanie na prace projektowe i przedprojektowe z: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, środków własnych Wód Polskich, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz Banku Rozwoju Rady Europy. Od 2018 roku przeprowadzono postępowania przetargowe i wyłoniono wykonawców, którzy zrealizowali następujące zadania:

• wykonanie modelowania hydraulicznego wraz z określeniem wariantów realizacji przedsięwzięcia;

• wykonanie rocznej inwentaryzacji przyrodniczej fauny i flory w terenie;

• opracowanie uzupełnienia wniosku o wydanie decyzji o uwarunkowaniach  środowiskowych realizacji przedsięwzięcia;

• koncepcja urbanistyczna;

• koncepcja przesiedleń.

Dodatkowo, w ramach Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły opracowano aktualizację koncepcji rozwiązań technicznych budowy zbiornika, uwzględniającej m.in.: wyniki modelowania hydraulicznego z 2019 roku oraz rozpoznane dotychczas warunki geologiczne. Aktualnie trwa przygotowanie do zlecenia kolejnych niezbędnych opracowań studialnych:

• Opracowanie sondażowych powierzchniowych badań archeologicznych, wraz z określeniem ewentualnego koniecznego zakresu archeologicznych wykopaliskowych badań ratowniczych, w tym:

1. badania geologiczne i geotechniczne;

2. rozpoznanie saperskie;

3. opracowanie dokumentów do przygotowania procesu pozyskania nieruchomości. 

W dalszej kolejności zostanie zlecone opracowanie dokumentacji projektowej (projekt budowlany i wykonawczy).

Priorytetem Wód Polskich jest dialog i pełna współpraca z właścicielami nieruchomości niezbędnych do realizacji tej inwestycji w związku z czym, aby zapewnić komunikację z lokalną społecznością, w ramach działań informacyjnych, planowane jest uruchomienia punktu konsultacyjnego w terenie. Dodatkowo, w dniu 15 czerwca br. rozpoczynamy cykl indywidualnych spotkań z mieszkańcami Kątów i Myscowej w trakcie których zostaną oni szczegółowo poinformowani m.in. o zakresie przedsięwzięcia i zasadach przyszłych wykupów.

Podstawowe parametry techniczne zbiornika:

• pojemność całkowita: 65,5 mln m3

• rezerwa powodziowa: 19,5 mln m3

• powierzchnia zalewu: 427 ha

• średnia głębokość: 10,8 m

  
  Niżówka na Wisłoce w miejscu, gdzie przewidziana jest budowa zapory Zbiornika Kąty Myscowa. Zdjęcie wykonane w dn. 11.06.2021. Fot. Wody Polskie