Wody Polskie zakończyły prace inwestycyjne na „Węźle Oświęcimskim”. Dzięki kompleksowemu systemowi ochrony przeciwpowodziowej, który obejmuje modernizację wałów, a także budowę i przebudowę pompowni, zwiększy się bezpieczeństwo mieszkańców powiatu oświęcimskiego i chrzanowskiego, w tym rejonu Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Zadanie zwiększa bezpieczeństwo powodziowe ponad 12 tys. mieszkańców oraz Muzeum, które znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Prace budowlane i modernizacyjne realizowane były przez dwa lata. Wartość inwestycji wynosi blisko 70 mln zł, projekt jest dofinansowany z Funduszy Europejskich oraz budżetu państwa. 

Inwestycja zabezpiecza obszar 33 km2. Jest to newralgiczny obszar, w którym zbiegają się zlewnie dwóch rzek, w związku z czym mieszkańcy narażeni są bardzo często na podtopienia. Woda wielokrotnie zagrażała również Muzeum Auschwitz-Birkenau. Szczególnie trudna sytuacja miała miejsce w 2010 r., kiedy pojawiły się podtopienia bezpośrednio zagrażające Muzeum. Wówczas Rada Muzeum apelowała o pilne dokończenie wzmacniania wałów przeciwpowodziowych. Realizacja projektu wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społeczności lokalnej, jej celem jest również ochrona historycznego obiektu o międzynarodowym znaczeniu.

W uroczystym zakończeniu inwestycji uczestniczyli Prezes Wód Polskich Przemysław Daca, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie Małgorzata Sikora, Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita, Dyrektor Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej Monika Niemiec-Butryn oraz Szef Gabinetu Politycznego Ministra Infrastruktury Tomasz Tomala.

Po lewej: Prezes Wód Polskich Przemysław Daca. W środku: Szef Gabinetu Politycznego Ministra Infrastruktury Tomasz Tomala. Po prawej: Wojewoda Małopolski Łukasz Kmita. Fot. Wody Polskie

 Inwestycja ważna dla regionu

Zrealizowane przedsięwzięcie chroni obszary o dużym znaczeniu gospodarczym: tereny przemysłowe i rolnicze, o dużym zagęszczeniu infrastruktury. Są to również obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, których część jest objęta ochroną w ramach programu Natura 2000, jak również stanowiące dziedzictwo kulturowe o znaczeniu międzynarodowym. Położenie Muzeum Auschwitz-Birkenau ma wpływ na jego zagrożenie powodziowe. Obiekt znajduje się w widłach dwóch rzek Soły i Małej Wisły z dopływającą Przemszą w Kotlinie Oświęcimskiej.

Realizacja projektu Wód Polskich, polegająca na rozbudowie i modernizacji wałów przeciwpowodziowych i obiektów towarzyszących. Prace na „Węźle Oświęcimskim” prowadzone były w kilku etapach. 

Ukończone obwałowania „Węzła Oświęcimskiego”. Fot. Wody Polskie

 Projekt składa się z sześciu zadań

Inwestycja składała się z sześciu zadań, wśród których były m.in. budowa pompowni na potoku Pławianka, rozbudowa pompowni Gromiec, rozbudowa wałów rzeki Wisły i Soły oraz wiele działań towarzyszących.

• Rozbudowa prawostronnych obwałowań rzeki Małej Wisły oraz obwałowań cofkowych potoku Pławianka, a także budowa pompowni Pławy wraz z wałem zamykającym pozwoliła na kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe miejscowości Brzezinka i Pławy oraz poprawiła bezpieczeństwo przeciwpowodziowe Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

• Rozbudowa lewego wału rzeki Wisły w miejscowości Jankowice to poprawa bezpieczeństwa powodziowego terenów zawala w miejscowości Jankowice.

• Rozbudowa prawego wału rzeki Wisły oraz lewego wału rzeki Soły w miejscowości Broszkowice, Babice i Bobrek to zabezpieczenie przeciwpowodziowe dla okolicznych terenów.

• Rozbudowa zbiornika retencyjno-wyrównawczego na potoku Gromieckim wraz z rozbudową pompowni Gromiec stanowi ochronę przeciwpowodziową dla okolicznych terenów. Pompownia Gromiec to obiekt przeciwpowodziowy służący do odwadniania zawala, czyli  zlewni potoku Gromieckiego i Kopalnianka w okresach wysokich stanów  wód w korycie rzeki Wisły.

• Rozbudowa lewego wału rzeki Wisły wraz z wałami cofkowymi potoku Regulka w miejscowości Okleśna to poprawa bezpieczeństwa powodziowego terenów zawala gminy Alwernia.

Projekt w całości wpisuje się w cele i założenia Osi priorytetowej II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu i działania 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.