Polska przystępując do Unii Europejskiej zobowiązała się do wypełnienia wymogów dyrektywy Rady 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 roku dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. Urz. WE L 135 z 30.05.1991 r., str. 40-52, z późn. zm.; Dz. Urz. WE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 002, str. 26) zgodnie z określonymi w negocjacjach i zapisanymi w Traktacie Akcesyjnym terminami i okresami przejściowymi. W rozmowach przedakcesyjnych wynegocjowane zostały bowiem dostosowawcze okresy przejściowe na wprowadzenie przepisów ww. dyrektywy do końca 2015 r. Dlatego też, aby zidentyfikować faktyczne potrzeby w zakresie uporządkowania gospodarki ściekowej oraz uszeregować ich realizację w taki sposób aby wywiązać się ze zobowiązań traktatowych, utworzono Krajowy program oczyszczania ścieków komunalnych (KPOŚK). 

Program ten został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 16 grudnia 2003 r. 
KPOŚK stanowi wykaz aglomeracji, które muszą zostać wyposażone w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków w terminach określonych w Programie. Do chwili obecnej przeprowadzono pięć jego aktualizacji w latach: 2005, 2009, 2010, 2015 i 2017.

W latach 2003 – 2018

  • wybudowano 87,5 tys. km sieci kanalizacyjnej, z czego w roku 2018 – 2727 km sieci,
  • wybudowano 416 nowych oczyszczalni ścieków komunalnych (w roku 2018 – 13 obiektów),
  • przeprowadzono 1732 inwestycji w zakresie modernizacji i/lub rozbudowy oczyszczalni ścieków komunalnych (w roku 2018 – 157 inwestycji),
  • na inwestycje wydano ok. 69,5 mld zł (w roku 2018 – 3,7 mld zł).

V aktualizacja KPOŚK (AKPOŚK 2017)

Rada Ministrów przyjęła piątą aktualizację KPOŚK 31 lipca 2017 r. Przyjęta przez rząd aktualizacja zawiera listę zadań zaplanowanych przez samorządy do realizacji w latach 2016-2021.

AKPOŚK 2017 dotyczy 1587 aglomeracji o równorzędnej liczbie mieszkańców 38,8 mln), w których zlokalizowanych jest 1769 oczyszczalni ścieków komunalnych. Aglomeracje ujęte w aktualizacji zostały podzielone na priorytety według znaczenia inwestycji oraz pilności zapewnienia środków. Z przedstawionych przez aglomeracje zamierzeń inwestycyjnych wynika, że w ramach piątej aktualizacji planowane jest wybudowanie 116 nowych oczyszczalni ścieków oraz przeprowadzenie innych inwestycji na 1010 oczyszczalniach. Planowane jest również wybudowanie 14 661 km nowej sieci kanalizacyjnej oraz zmodernizowanie 3 506 km sieci istniejącej. Potrzeby finansowe na realizację ww. przedsięwzięć wynoszą 27,85 mld zł.

MASTER PLAN

Następstwem zatwierdzenia piątej aktualizacji KPOŚK było stworzenie nowej wersji Master Planu dla dyrektywy ściekowej. Master Plan zawiera zestawienie najważniejszych informacji planistycznych z zakresu gospodarki ściekowej wykazanych w aktualizacji. Dokument został zatwierdzony przez Kierownictwo Resortu Środowiska w dniu 8 września 2017 r.

VI aktualizacja KPOŚK (AKPOŚK 2020)

W dokumencie ujęte zostały 1 524 aglomeracje oraz wykaz planowanych przez nie inwestycji, które mają przyczynić się do ograniczenia zrzutów niedostatecznie oczyszczanych ścieków i ich niekorzystnego wpływu na stan środowiska wodnego.

W VI AKPOŚK oszacowano potrzeby i określono działania na rzecz wyposażenia aglomeracji
w systemy kanalizacyjne i oczyszczalnie ścieków komunalnych. Jednostki samorządu terytorialnego powinny zrealizować zaplanowane inwestycje oraz osiągnąć efekt ekologiczny do końca 2027 r.

Z planów inwestycyjnych przedstawionych przez aglomeracje wynika, że w ramach VI AKPOŚK zaplanowane zostało wybudowanie 8 022 km sieci kanalizacyjnej oraz zmodernizowanie 3 173 km sieci. Ponadto planowane jest wybudowanie 60 nowych oczyszczalni ścieków oraz przeprowadzenie 978 innych inwestycji na istniejących oczyszczalniach. Koszt inwestycji zaplanowanych przez aglomeracje i zgłoszonych do VI AKPOŚK wynosi 28,7 mld zł.

Pliki do pobrania:


Sprawozdanie z realizacji KPOŚK za rok 2023

W związku z wystąpieniem w kol. 37 automatycznego niepełnego zliczania RLM korzystających ze zbiorników bezodpływowych (szamb) poniżej załącza się poprawioną wersję Ankiety sprawozdawczej dla gmin – Sprawozdania z KPOŚK za rok 2023 r. Wniesiona korekta nie prowadzi do rozszerzenia zakresu sprawozdawanych danych, koryguje jedynie automatyczną formułę w zakresie wyliczania udziału RLM korzystających ze zbiorników bezodpływowych. Publikowana Ankieta koryguje również występujący we wcześniejszej wersji, w arkuszu „Raport wypełnienia ankiety” błędnie pojawiający się algorytm informujący o wejściu w naruszenie pierwszego warunku. Wniesiona korekta również nie prowadzi do rozszerzenia zakresu sprawozdawanych danych, koryguje jedynie automatyczną formułę.


Szósta aktualizacja Krajowego Programu oczyszczania ścieków komunalnych (VI AKPOŚK)


Piąta aktualizacja Krajowego Programu oczyszczania ścieków komunalnych (V AKPOŚK)


Master Plan i jego aktualizacje


KPOŚK oraz wcześniejsze aktualizacje Programu


Prognozy oddziaływania na środowisko aktualizacji KPOŚK


Sprawozdania z wykonania KPOŚK


Materiały informacyjne


Krajowe akty prawne związane z gospodarką wodno-ściekową i osadami komunalnymi


Uwaga: W razie problemów z pobraniem niektórych plików zalecamy wykorzystanie przeglądarki Mozilla Firefox.